Quả sấu

Quả sấu

“Sấu” là loại cây được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc và nhiều nhất ở Hà Nội để lấy quả và bóng râm. Quả sấu thường dùng để nấu canh chua hoặc chế biến các loại nước giải nhiệt. Giữa cái nắng hè oi ả, một cốc nước sấu dầm ướp lạnh ở các hàng quán vỉa hè thật là một món giải khát không gì bằng. Nhiều người thích ăn sấu tươi với nước mắm pha chút đường chút ớt. Vị chua dịu của sấu xanh kết hợp với vị mặn mà, cay cay ngọt ngọt của nước mắm tạo hài hòa đến nỗi, nếu đã lỡ nếm một lần thì chẳng ai có thể quên được hương vị hấp dẫn hòa quyện trên đầu lưỡi đó. Còn rất nhiều món ngon được làm từ quả sấu như sấu ngâm đường, nước sấu, ô mai sấu… Không chỉ là món ăn vặt bình dân, ô mai sấu từ lâu đã trở thành món đặc sản Hà Nội nổi tiếng. Quả sấu từ khi xanh cho đến khi chín đều được dùng để chế biến các món ngon nhiều người ưa thích. Sấu còn xanh là nguyên liệu hoàn hảo để nấu các món canh chua hay để làm nước giải khát mùa hè. Sau khi luộc rau muống xong, nếu có điều kiện, người ta thường thêm vào một vài quả sấu là được một món canh chua ngon và mát. Để tăng thêm hương vị, người ta lấy nước thịt luộc với quả sấu, thêm chút hành, ngổ cho dậy mùi. Khác với me, vị chua của sấu rất riêng, đậm, mát và có mùi thơm. Sấu thường dùng trong những món ăn đơn giản, dế nấu, không đòi hỏi nhiều nguyên liệu phụ. Hấp dẫn nhất trong các món làm từ sấu chính là sấu ngâm gừng. Cách làm sấu ngâm gừng cũng khá đơn giản. Sấu cạo vỏ, rửa sạch, ngâm qua với muối để có vị giòn rồi ngâm vào nước sôi. Sau đó, để sấu vào nồi, cứ một lớp quả lại rải một lớp đường hoa mai, lần lượt cho tới khi hết sấu và đường. Cuối cùng, ngâm sấu với hỗn hợp nước đường và gừng xắt sợi đã được làm trước đó trong hai ngày. Sấu thành phẩm có độ giòn, vị chua ngọt, mùi thơm mát, màu ngả vàng đẹp mắt. Khi chín, sấu có màu vàng tươi óng ả, căng mọng, mang theo vị chua chua đặc trưng. Sấu chín ngâm đường hoặc muối có thể trữ được hơn 1 năm. Sấu chín ngâm là món quà vặt quen thuộc và yêu thích của biết bao thế hệ người Hà Nội. Sấu ngâm được lựa chọn rất kỹ lưỡng và các giai đoạn để chế biến cũng rất công phu. Sau khi chọn được những quả tốt nhất, người ta lấy dao bổ quả sấu tách cùi và hạt ra rồi cho vào ngâm với nước vôi trong hoặc nước pha phèn chua. Vớt ra rửa qua nước sạch, để khô ráo rồi đổ vào lọ. Cứ mỗi một lớp sấu lại rắc lên một lớp muối mỏng nhưng đủ che lấp các chỗ khuyết. Đổ đầy bình thì đậy kín nắp và đem cất. Một cốc nước sấu có đủ vị ngọt của đường, vị mặn của muối, vị chua và thơm của sấu. Khoảng đầu tháng sáu cho đến tháng chín, đi đến bất kỳ khu chợ nào của Hà Nội bạn cũng dễ dàng bắt gặp những gánh sấu nặng trĩu. Hầu như du khách nào đến thăm thủ đô cũng muốn mang về các đặc sản làm từ sấu để làm quà cho bạn bè, người thân.